چک لیست بازدید فنی خانه برای خریداران بار اول

خرید خانه، یک نقطه عطف مهم برای هر خانواده محسوب شده که علاوه بر سرمایه‌گذاری مالی، حس رضایت عاطفی و تضمینی برای آینده‌ای امن را برای افراد به همراه دارد. با این حال، در پشت این انتخاب و خرید ملک، مراحل حیاتی مختلفی نهفته است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود. یکی از این موارد، بازدید فنی و دقیق خانه، پیش از خرید است؛ در حقیقت این فرایند بهترین فرصت شماست تا مطمئن شوید رویای خانه‌دار شدنتان به دلیل مشکلات پنهانی که می‌تواند میلیون‌ها تومان هزینه تعمیرات برای شما داشته باشد، به کابوس تبدیل نمی‌شود. بسیاری از افراد به ویژه خریدارانی که برای اولین بار اقدام به خرید آپارتمان یا خانه کرده‌اند، ممکن است تحت تأثیر ظاهر ملک قرار گرفته و از بررسی جزئیات فنی و مهم خانه غافل شوند. از همین رو در ادامه این مقاله از الوملک به بررسی ضروریات بازرسی خانه قبل از خرید پرداخته و با ارائه یک چک لیست بازدید خانه، شما را به دانش لازم برای گذر از این مرحله حساس مجهز می‌کنیم تا با اطمینان خاطر و آگاهانه، بهترین تصمیم را بگیرید.

منظور از بازدید فنی و بازرسی خانه چیست؟

به طور کلی، فرایند بازدید خانه، بررسی جامع ساختار فیزیکی، به همراه بازرسی امکانات و تأسیسات یک ملک، از سقف تا فونداسیون است که معمولاً توسط کارشناسان حرفه‌ای انجام می‌شود. یک بازرس بر اساس چک لیست بازدید خانه، وضعیت سیستم گرمایش منزل، سیستم تهویه مطبوع، لوله‌کشی آب و گاز و سیستم‌های الکتریکی، اتاق‌ها، عایق‌بندی به خصوص در حمام و سرویس بهداشتی، دیوار‌ها، سقف‌ها، کف‌ها، پنجره‌ها، در‌ها، فونداسیون، زیرزمین و اجزای سازه‌ای را ارزیابی می‌کند. 

هدف اصلی این کار، شناسایی هرگونه مشکل در سازه، سیستم‌های ساختمان یا ویژگی‌های ایمنی پیش از خرید خانه است. این نکته را در نظر داشته باشید که بازدید فنی خانه به خصوص در مناطقی همچون شمال کشور که ساختمان‌ها در معرض شرایط آب و هوایی سخت قرار دارند، بسیار حیاتی‌تر می‌شود. در حقیقت نتایج این گزارش برای خریداران بار اول که می‌خواهند خیالشان بابت خانه راحت شود، فروشندگانی که به دنبال جذب سریع‌تر خریدار و فروش خانه‌ای بی‌نقص با قیمت بهتر هستند و همچنین مالکانی که به نگهداری پیشگیرانه و صرفه‌جویی در هزینه تعمیرات پیش‌بینی نشده علاقه‌مندند، ارزشمند است. 

چرا بازدید فنی خانه قبل از خرید اهمیت دارد؟

قبل از پرداختن به جزئیات چک لیست بازدید خانه، درک اهمیت اساسی بازرسی خانه قبل از خرید بسیار مهم است. این کار فراتر از یک نگاه سطحی و گذرا به ظاهر ملک است، به این موضوع باید به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای شناسایی نقص‌های ساختاری و مشکلات احتمالی پنهان در ساختمان بنگرید. چرا که با کشف زودهنگام این جنبه‌ها، خریداران می‌توانند در مورد هزینه‌های تعمیرات در هنگام قرارداد مذاکره کرده یا حتی بر سر قیمت خانه چانه‌زنی کنند. 

اگر برای اولین بار است که خانه می‌خرید، بد نیست بدانید که بهتر است پس از پذیرش پیشنهاد فروشنده و توافق اولیه؛ اما قبل از نهایی کردن خرید، برای بازدید فنی خانه اقدام کنید. این زمان‌بندی به شما امکان می‌دهد تا قبل از بستن معامله و انتقال سند، به هرگونه مشکلی که در طول بازدید خانه کشف شده است، با فروشنده رسیدگی کنید. در مجموع از مزایای بازرسی فنی منزل می‌توان به شناسایی مشکلات احتمالی و اهرمی برای مذاکرات تعمیرات خانه یا تعدیل قیمت اشاره کرد. از همه مهم‌تر، دانستن اینکه تصمیمی آگاهانه می‌گیرید، آرامش خاطر را برای شما به همراه خواهد داشت. 

مراحل مختلف چک لیست بازدید خانه

یک بازرسی جامع باید به گونه‌ای باشد که در راستای ارزیابی دقیق، بتواند تمامی ابعاد پیدا و پنهان گوشه‌وکنار ملک را پوشش دهد. اگرچه برخی از فاکتور‌های بازدید فنی ممکن است بسته به موقعیت مکانی و نوع ملک متفاوت باشد؛ اما به عنوان یک خریدار بار اول بهتر است از هیچ تلاشی دریغ نکنید. از همین رو، در ادامه یک چک لیست بازدید خانه را به صورت مرحله به مرحله برای شما آورده‌ایم. بدون شک قبل از این کار، باید خانه ایده‌آل‌تان را با قیمتی منصفانه پیدا کنید؛ اما جستجو میان صد‌ها آگهی خرید و فروش خانه می‌تواند کمی گیج‌کننده باشد. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود از دستیار خرید الوملک و سرویس قیمت‌گذاری ملک این پلتفرم کمک گرفته تا در کوتاه‌ترین زمان، مطابق با اهداف و نیازتان، خانه‌ای را بخرید که خیالتان بابت ارزش واقعی آن نیز راحت باشد. 

مرحله اول: بازدید و بررسی نمای بیرونی ساختمان و وضعیت ظاهری

یکی از مواردی که باید در چک لیست بازدید خانه به آن توجه کنید، نمای بیرونی ساختمان است. به طور کلی ظاهر خانه علاوه بر اینکه نشان‌دهنده کیفیت ساخت و نوع نگهداری آن بوده، می‌تواند گویای ارزشمند بودن ملک نیز باشد. از همین جهت، هنگام بازدید از منزل، موارد زیر را در نظر بگیرید: 

• نمای ساختمان (آجر، سنگ یا ترکیبی) را از نظر سالم و تمیز بودن و نداشتن ترک، پوسته‌شدن رنگ یا آسیب‌های ظاهری بررسی کنید. 
• دیوار‌های خارجی، ستون‌ها و کل سازه را از نظر ترک‌های عمیق، نشتی یا علائم فرسودگی و آسیب‌هایی که ممکن است پایداری کلی ساختمان را به خطر بیندازند، چک کنید. 
• پشت‌بام به ویژه در مناطق شمالی که از سقف‌های شیروانی استفاده می‌کنند را از نظر آسیب‌دیدگی، فرسودگی و علائم نشت آب باران بررسی کنید. (این مورد در شهر‌هایی که برف و باران خوبی می‌بارد، بسیار اهمیت دارد)
• مطمئن شوید که پنجره‌ها و در‌ها به‌درستی باز، بسته و قفل می‌شوند و هیچ ترک یا مشکلی در شیشه‌ها یا درزگیر‌ها وجود ندارد. 
• سطوح مسیر ورودی ساختمان و راه‌پله‌ها را از لحاظ وجود ترک‌هایی که شاید باعث جمع‌شدن آب شوند، بررسی کرده و مطمئن شوید راهرو‌ها و پاگرد‌ها تمیز، مرتب و دارای نور کافی هستند. 
• فضای پارکینگ و انباری، همچنین امنیت و سهولت دسترسی آن را چک کرده و اطمینان حاصل کنید که در سند نیز قید شده باشد. 
• اگر خانه نوساز است و مطابق با استاندارد‌های روز دنیا ساخته شده، مواردی همچون اقدامات امنیتی دیجیتال، سیستم اطفای حریق و... را نیز نگاه کنید. 
• اگر ساختمان چند طبقه است و آسانسور دارد، وضعیت آن را بررسی کرده و از وجود گواهی استاندارد و انجام سرویس دوره‌ای تعمیرات و نگهداری مطمئن شوید. 
• اگر واحد موردنظرتان در طبقه همکف قرار دارد، نگاهی به وضعیت تراس، حیاط جلویی یا حیاط‌خلوت بیندازید. 
• مطمئن شوید که ناودان‌ها و زهکشی، پوسیده نیستند و آب را به‌درستی از خانه تخلیه می‌کنند. 

مرحله دوم: بررسی دقیق فضای داخلی ساختمان

در این بخش از چک لیست بازدید خانه، به بازرسی داخل واحد مسکونی و ویژگی‌های آن رسیدیم. بررسی تمام جزئیات فضای درون خانه تضمین می‌کند که منزل شما از کیفیت و کارایی خوبی برخوردار بوده و آماده سکونت برای سال‌های آینده است. از این رو، ما در ادامه فاکتور‌ها و معیار‌هایی که باید بررسی کنید را آورده‌ایم: 

• دیوار‌ها و ستون‌ها را به دقت برای یافتن ترک‌ها، لکه‌های آب یا علائم آسیب ساختاری به رنگ یا کاغذدیواری نگاه کنید. (دیوار اگر مرطوب باشد، ممکن است تأسیسات ساختمان مشکل داشته باشد)
• سقف‌های تمامی اتاق‌ها و سالن را از نظر لکه‌های رطوبت، ترک‌ها یا آسیب‌های دیگر بررسی کنید. اگر لکه‌های زرد یا قهوه‌ای روی سقف دیدید، می‌تواند نشانه نشتی باشد. مطمئن شوید که اگر از سقف کاذب استفاده شده، کاملاً بدون ترک یا سیم‌های برق آویزان نصب شده است. 
• کف کل خانه را نیز نگاهی بیندازید و مطمئن شوید که پارکت، سرامیک یا موکت سالم هستند، همچنین بازدید کنید که ترک یا برآمدگی روی کف نباشد. به خصوص کف حمام و سرویس بهداشتی شیب مناسبی داشته باشد که موقع شست‌وشو آب یکجا جمع نشود. 
• بررسی کنید که در‌ها به نرمی و بدون چسبندگی باز و بسته می‌شوند و دارای درزگیر مناسب هستند. 
• کیفیت پنجره‌ها را چک کرده و اطمینان حاصل کنید که با آسانی قفل یا باز می‌شوند. اگر پنجره‌ها دوجداره هستند؛ نباید عایق‌بندی آن برای جلوگیری از نفوذ صدا و حرارت آسیب‌دیده باشد. 
• بد نیست به محل قرارگیری پنجره‌ها دقت کنید و ببینید که علاوه بر ایجاد نور مناسب طبیعی، جریان هوای کافی و تهویه متقاطع را در تمام خانه فراهم می‌کنند. 
• کابینت‌ها و پیشخوان‌های آشپزخانه را از نظر وجود هرگونه آسیب ناشی از آب، نصب ایمن وسایل و وضعیت در‌ها و لولا‌ها بررسی کنید. 

مرحله سوم: بررسی وضعیت تأسیسات و زیرساخت‌های فنی خانه

یکی از اصلی‌ترین بخش‌های ساختمان که باید در چک لیست بازدید خانه به آن توجه کنید، بررسی تأسیسات است. چرا که اگر نیاز به تعمیرات داشته باشد، می‌تواند هزینه‌های زیادی را برای شما به همراه داشته باشد. از همین رو پیشنهاد می‌شود نکاتی را که در ادامه بیان می‌کنیم، در نظر داشته باشید. 

• شیرآلات آب و لوله‌کشی حمام و سرویس بهداشتی را بررسی کرده و جریان آب شیر را از نظر کاهش فشار بررسی کنید. 
• سیستم فاضلاب را چک کنید که عملکرد درستی داشته باشد، چرا که می‌تواند باعث ایجاد بوی نامطبوع در برخی از بخش‌های خانه شود. 
• آبگرمکن یا پکیج را از لحاظ سن، وضعیت و هرگونه علائم زنگ‌زدگی یا نشتی بازرسی کنید. 
• تمامی اتصالات لوله‌ها را از ابتدا تا انتها بررسی کرده و مطمئن شوید که جریان و فشار کافی در تمام شیر‌ها وجود داشته باشد. همچنین شیر‌ها باید بدون هیچ‌گونه نشتی آب، باز و بسته شوند. 
• سیستم برق‌کشی کل ساختمان از جمله کلید‌ها، پریز‌ها، چراغ‌ها و قطع‌کننده‌های مدار را تست کرده و بررسی کنید که آیا همه کلید‌های خانه کار می‌کنند یا خیر. 
• دقت کنید که کنتور‌های آب، برق و گاز تفکیک‌شده باشند، تا در هزینه‌های شما صرفه‌جویی شود. 
• ارزیابی سیستم سرمایش (کولر آبی، گازی یا اسپیلت) را از نظر کارایی، جریان هوای مناسب و طول عمر بررسی کنید. 
• عملکرد تأسیسات گرمایشی (شوفاژ، پکیج یا بخاری) را با دقت چک کنید. 
• بد نیست ساختمان را از لحاظ داشتن ویژگی‌های خانه هوشمند همچون دستگاه‌های مدرن و فناوری صرفه‌جویی در انرژی، برای افزایش راحتی و کاهش هزینه‌های آب و برق نیز بازدید کنید. 
• اگر قصد نصب سیستم ایمنی همچون دوربین مداربسته یا دزدگیر را دارید، بهتر است زیرساخت‌های لازم برای آن از قبل وجود داشته باشد. 

در نهایت، اگر به دلتان نیست که خودتان کار بازدید فنی خانه را انجام دهید یا به قول معروف می‌خواهید از همه نظر خیالتان راحت باشد، انتخاب یک کارشناس ساختمان باتجربه و معتبر، کلید اصلی یک بازرسی موفق خانه است. به یاد داشته باشید، برخی از مشکلات شناسایی‌شده بر اساس چک لیست بازدید خانه، ممکن است نیاز به اقدام فوری نداشته باشند؛ اما می‌توانند در آینده هزینه‌های قابل توجهی را به بار آورند. از سوی دیگر، گاهی مواردی مشخص می‌شود که معامله خرید خانه را به هم می‌زنند و شاید بهتر باشد از خرید صرف‌نظر کنید. 

جدول چک لیست بازدید خانه

در ادامه این بخش یک جدول کامل برای چک لیست بازدید خانه برای شما آورده‌ایم تا با خیال راحت بر اساس آن وضعیت خانه موردنظرتان را بسنجید. 

نکات کمتر شناخته شده برای بازدید فنی خانه که باید بدانید!

علاوه بر موارد بالا که در چک لیست بازدید خانه به آن پرداختیم، پیشنهاد می‌شود موارد و نکات زیر را هم هنگام بررسی منزل قبل از خرید در نظر بگیرید: 

• تا حد امکان عایق‌بندی بخش‌های مختلف ساختمان را به ویژه در مناطقی که رطوبت هوا بیشتر است همچون شمال و جنوب کشور، بررسی کنید. چرا که عایق‌بندی نامناسب می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های انرژی شود. 
• بخش‌های مختلف خانه که مستعد رطوبت هستند؛ مانند حمام زیرزمین و زیر سینک‌ها را از نظر وجود کپک بررسی کنید. کپک علاوه بر خطراتی که برای سلامتی ایجاد می‌کند، ممکن است نشان‌دهنده آسیب ناشی از نشت آب باشد. 
• به دنبال نشانه‌های هجوم آفات باشید، در حقیقت مواردی همچون فضله، سیم‌های جویده شده یا لانه‌ها می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات آفات به خصوص در خانه‌های قدیمی باشند. 
• بررسی وجود حشرات مخرب چوب، یعنی موریانه در خانه‌هایی که از کمد یا دکور چوبی استفاده کرده‌اند، امری ضروری خواهد بود. این مورد از آسیب‌های آینده به سایر وسایل چوبی و هزینه‌های پیش‌بینی نشده جلوگیری می‌کند. 

با توجه‌کردن به نکات گفته شده به همراه استفاده از چک لیست بازدید خانه، می‌توانید گزارش کاملی از وضعیت واحد مسکونی به دست آورده و بین مشکلات ساختاری بحرانی و تعمیرات جزئی ظاهری تمایز قائل شوید. سپس برای هزینه‌های احتمالی تعمیر یا بازسازی خانه، برنامه‌ریزی کرده یا قبل از نهایی کردن خرید، با فروشنده در مورد قیمت یا درخواست تعمیرات گفتگو کنید. 

جمع‌بندی

به طور کلی بازرسی خانه قبل از خرید، به عنوان سنگ بنای مطمئنی شناخته می‌شود که به خریداران این امکان را می‌دهد تا از مرتب بودن همه چیز اطمینان حاصل کرده و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند. چه برای اولین بار خانه می‌خرید و چه یک سرمایه‌گذار باتجربه هستید، پیروی از این چک لیست بازدید خانه که در متن بالا آورده‌ایم، به شما کمک کرده تا بدون دغدغه یک خرید موفق و سرمایه‌گذاری مطمئن را برای سال‌های آینده تجربه کنید. در این مسیر نیز بهتر است با افراد حرفه‌ای همچون کارشناسان الوملک مشورت کرده تا با اطمینان بیشتری برای خرید خانه اقدام کنید. اگر سؤالی درباره این موضوع دارید در کامنت‌ها مطرح کنید تا در کوتاه‌ترین زمان پاسخ دهیم.